African Ways

Tijdens het paasweekend hebben we de verhuizing naar Mangochi gecombineerd met een lang weekend in één van de toeristische en backpackers highlights van Malawi; Cape Macclear. Hier zagen we het grote contrast tussen stagelopen en een reis maken in het buitenland. We pasten niet helemaal in de reiscultuur waar we in terechtkwamen en moesten even zoeken naar aansluitingspunten. Op de vaste openingszin van elke backpacker: 'Waar ben jij geweest en waar ga je naartoe?' kwamen wij niet heel veel verder dan Nkhoma en Mangochi. Gelukkig staat menig backpacker dan te popelen om over diens eigen ervaringen te praten en kom je een heel eind met lachen en knikken op het goeie moment. Wat ons opviel in de gesprekken is dat trekkende reizigers zeer beperkt contact hebben met de lokale bevolking en het contact dat ze hebben veelal is in een klant-verkoper relatie. Dat, terwijl het gelijkwaardige contact dat wij in en om het ziekenhuis hebben voor ons juist zoveel meer dimensies geeft aan onze stage en beleving van Afrika. Begrijp ons niet verkeerd, backpacken vinden wij ook geweldig, maar voor ons was het behoorlijk schakelen. De gesprekken hebben ons doen inzien hoeveel wij al geleerd hebben van Malawi en de African ways.

Onze reisdag naar Cape Macclear was daar een goed voorbeeld van. Zo kwamen we er de ochtend van het vertrek achter dat de auto die we gehuurd hadden de dag van tevoren verkocht was; hebben we een dik uur in de rij gestaan voor een pinautomaat, om vervolgens aan de beurt te komen wanneer het geld op is; en was onze boeking bij booking.com wel bevestigd, maar nooit gecommuniceerd naar de lodge in kwestie en waren onze kamers al vergeven. Klinkt nogal rampzalig, maar niemand in Afrika die daarvan in paniek raakt. De verhuurder van de auto had nog wel een vriend met een minibus die ons wel zou kunnen brengen. Het leven bleek ook in een toeristisch centrum zo goedkoop dat we het nog wel redden met onze reserves. En ook weer via een vriend van de lodge-eigenaar, werden we geholpen aan een andere verblijfplaats. Waar je zou verwachten dat al deze aanpassingen een duurder en suboptimaal weekend zouden geven, bleek alles achteraf een stuk goedkoper en minstens zo prima uit te vallen. De eerste impuls bij onszelf is toch kleine frustratie en het gevoel dat het zoveel beter kan, maar gedurende onze weken hier hebben we wel geleerd dat je deze gedachten het beste kunt loslaten, je hebt alleen jezelf er mee. Dus ontspan, het komt wel goed. Deze houding zie je sterk terug in de bevolking, op bepaalde vlakken in onze optiek wat doorgeschoten, resulterend in passiviteit. Zo zag je overal in het ziekenhuis dat als iets kapot was, het lang duurde voordat een oplossing werd gevonden. Een typisch voorbeeld: tijdens onze fundraising vroeg de kinderafdeling om saturatiemeters en de medische afdeling om banden voor de bloeddrukmeters. Na navraag bij de juiste personen bleken deze middelen voorradig in het ziekenhuis, maar had niemand er ooit gericht naar gevraagd. Deze passieve houding maakt op ons de indruk van een stoïcijns beschermingsmechanisme tegen teveel frustratie, bijvoorbeeld veroorzaakt door gebrekkige faciliteiten of taken die niet uitgevoerd worden. Een mechanisme dat zichzelf op deze manier in stand houdt, want als zij hun taak niet hebben gedaan, kunnen wij ook niet verder.

Om een bekende meerkat te quoten: "Hakuna matata"! Dit met al zijn voor en nadelen.